Zanim przejdę do wyjaśnień czym są endoprotezy i w jakich przypadkach się je stosuję. To już na wstępie chciałabym podkreślić jeden ważny fakt. Rehabilitacja po endoprotezoplastyce jest jednym z kluczowych aspektów powrotu do pełnej sprawności.

Endoprotezy stosowane są u osób, które doznały złamania np. szyjki kości udowej czy krętarza w przypadku stawu biodrowego albo przy leczeniu nienaprawialnych urazów stożka rotatora dla stawów barkowych. Najczęściej wykonywane są zabiegi dla stawów kolanowych i biodrowych. Sama operacja związana jest z ryzykiem, zwłaszcza kiedy dokonuje się jej u osób starszych i obarczonych chorobami współistniejącymi np. osteoporozą. Lekarze stosują wtedy specjalne metody osadzania części endoprotezy w cemencie. W takim przypadku powrót do pełnej sprawności jest trochę dłuższy. U osób młodych często wykonuje się kapoplastykę, polegającą na wymianie samych powierzchni stawowych. Taki zabieg zapewnia nieograniczoną mobilność stawu co stwarza świetne warunki powrotu do sportu i aktywności fizycznej. Ilość dostępnych rozwiązań zarówno technologicznych jak i samych dostępów operacyjnych daje ortopedą naprawdę duże pole manewru. Na tym etapie rozwoju medycyny są oni w stanie odtworzyć praktycznie każdy staw.

Endoprotezoplastyka jest początkiem i podkreślę jeszcze raz POCZĄTKIEM do przywracania Wam- pacjentom sprawności. Niezwykle istotnym elementem procesu dochodzenia do pełnej aktywności jest wczesna i profesjonalna REHABILITACJA!

Jednym z najpoważniejszych powikłań pooperacyjnych jest zakrzepica, której czynnikiem ryzyka jest ograniczenie ruchu w operowanej kończynie w pierwszych dniach po zabiegu. Równie niebezpieczna może okazać się infekcja. Czasami w wyniku źle dobranej protezy zmienia się długość operowanej kończyny. W niektórych wypadkach dochodzi do obluzowania się protezy, zwichnięć i złamań oraz zesztywnień tkanek wokół stawu. W dalszej kolejności warto wymienić: bliznowce, uszkodzenia nerwów obwodowych i neuralgie. Dlatego bardzo istotne jest stosowanie się do zaleceń lekarzy i fizjoterapeutów.

Zazwyczaj już na oddziałach ortopedii fizjoterapeuci uczą w jaki sposób wstawać, siadać i chodzić o kulach. Instruują o możliwych ograniczeniach. Opowiadają na pytania dotyczące prognozowanego powrotu do takich czynności jak jazda na rowerze czy prowadzenie samochodu. Jednak ten krótki czas spędzany w szpitalu jest niewystarczający aby przeprowadzić pełną rehabilitacje. Nie da się w 4-5 dni zadbać o redukcję obrzęku, elastyczność powstającej blizny, pełną mobilność w stawie, przywrócenie siły mięśniowej i kontroli nerwowo-mięśniowej. A tylko pełna rehabilitacja daje szanse powrotu do wymarzonej sprawności. Dlatego tak ważne jest zadbanie o profesjonalną opiekę fizjoterapeutyczną najszybciej jak to możliwe. Najlepiej od razu po wyjściu ze szpitala. Odkładanie tego momentu na później wiąże się z dużymi powikłaniami takimi jak: przykurcze mięśniowe; nieelastyczna, bolesna blizna; uczucie niestabilności w operowanej kończynie; strach przed wykonywaniem niektórych czynności np. jazda samochodem.

Inwestując swój czas i pieniądze w fizjoterapię maksymalizujesz swoje szanse na szybki powrót do swoich ulubionych aktywności.

Jak wygląda rehabilitacja po endoprotezoplastyce stawu biodrowego w pierwszych dniach po powrocie ze szpitala?

W zależności od metody operacyjnej Twoje mięśnie w mniejszym, bądź większym stopniu zostały poprzecinane przez chirurga i teraz potrzebują odpowiedniego treningu żeby na powrót mogły pełnić swoje funkcje. Na podstawie wypisu ze szpitala i Twojego aktualnego stanu zdrowia zaplanuję dla Ciebie trening. W tym przypadku skupilibyśmy się na wzmacnianiu mięśni pośladkowych i mięśnia czworogłowego uda. Jednocześnie dbając o to aby mięśnie grupy kulszowo-goleniowej i mięsień trójgłowy łydki nie uległy przykurczom. Ponadto zadbalibyśmy o profilaktykę przeciwzakrzepową stosując ćwiczenia antygrawitacyjne. Może brzmieć to skomplikowanie ale w rzeczywistości to tylko kilka ćwiczeń, w większości do samodzielnego stosowania we własnym łóżku. Oczywiście nie będziesz do końca życia leżeć na kanapie, więc wraz z procesem regeneracji tkanek będziemy odpowiednio modyfikować trening, aż do momentu kiedy będziesz usatysfakcjonowany z poziomu swojej aktywności fizycznej.

Rehabilitacja po endoprotezoplastyce zazwyczaj trwa 10-12 tygodni. Częstotliwość spotkań ustalam wspólnie z pacjentem. Jednak nie częściej niż 2-3 razy w tygodniu. W przerwach pomiędzy spotkaniami każdy pacjent wykonuje ćwiczenia samodzielnie w domu. Jest to bardzo ważny element procesu rehabilitacji, gdyż zapewnia ciągłość i skuteczność terapii.

Dla tych z Was, którzy dopiero oczekują na zabieg podpowiem, iż warto skonsultować się z fizjoterapeutą na kilka tygodni przed operacją. Celem takiej wizyty jest opracowanie zestawu ćwiczeń, który ma zapewnić mięśniom odpowiednią masę i elastyczność. Im lepsza kondycja organizmu przed wszczepieniem edoprotezy tym szybszy powrót do sprawności. To właśnie z tego powodu sportowcy szybciej wracają do treningów niż zwykli Kowalscy do pracy. Wykonując odpowiedni trening przed wszczepieniem endoprotezy można zwiększyć siłę operowanej kończyny oraz siłę mięśni rąk (która przyda się do chodzenia o kulach) co będzie miało pozytywny wpływ na przebieg rehabilitacji pozabiegowej. 

Jako, że pierwsze tygodnie po zabiegu są trudne. Ból skutecznie ogranicza ruchy. Dodatkowo nie zaleca się wykonywania niektórych aktywności, toteż pewne kwestie trzeba przemyśleć przez operacją. Należy zaopatrzyć się w specjalną nakładkę na sedes. Korzystanie z wanny w pierwszych tygodniach jest niemożliwe. W przypadku prysznica, praktycznym rozwiązaniem jest montaż dodatkowych uchwytów do ściany. Trzeba zadbać o odpowiedni dobór miejsca do spania, nie może być to niska i miękka kanapa. Poleca się twarde i wysokie łóżka (można wypożyczyć łóżko medyczne). W przypadku osób starszych niezwykle ważne jest usunięcie wszystkich chodników i dywaników, o które można zahaczyć podczas poruszania się po mieszkaniu.

Serdecznie zapraszam do kontaktu, z przyjemnością odpowiem na Wasze pytania.