Ból kręgosłupa lędźwiowego

BÓL KRĘGOSŁUPA LĘDŹWIOWEGO- EPIDEMIA XXI WIEKU

Dane epidemiologiczne prowadzone przez Ministerstwo Zdrowia w 2018 roku wykazały, że aż 85% Polaków cierpi, cierpiało albo będzie cierpieć z powodu bólu kręgosłupa.

Jest to pierwsza przyczyna absencji w pracy wśród polskich pracowników.

Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne zapisywane przez lekarzy w celu łagodzenia objawów stanowią czwartą grupę najbardziej popularnych leków w Polsce. Trzeba nadmienić, że większość pacjentów korzysta z NLPZ bez recepty, co nie jest brane pod uwagę w statystykach.

Bardzo charakterystyczne jest to, że główną grupą pacjentów cierpiących z powodu bólu kręgosłupa lędźwiowego są osoby, których praca zawodowa związana jest z użytkowaniem komputera. 

Kolejną wysoce narażoną grupą zawodową są pracownicy fizyczni np. budowlańcy, a także pracownicy ochrony zdrowia, pielęgniarki i opiekunowie medyczni.

Ostatnim czynnikiem ryzyka, który często występuje wraz z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa jest nadmierna masa ciała i otyłość.

Z mojego doświadczenia w pracy z pacjentami wynika, że problem bólu kręgosłupa dotyczy głównie młodych osób, które większość czasu spędzają w pozycji siedzącej. W dzisiejszych czasach długotrwała pozycja siedząca jest dużo bardziej niebezpieczna dla kręgosłupa niż regularna praca fizyczna czy zawodowe uprawianie sportu.

DLACZEGO BOLI NAS KRĘGOSŁUP LĘDŹWIOWY?

Istnieje wiele przyczyn bólu w okolicach kręgosłupa lędźwiowego i zacznę od tego, że nie zawsze musi to być ból spowodowany uszkodzeniem struktur samego kręgosłupa.

W pierwszej kolejności trzeba zastanowić się i wykluczyć przyczyny niepochodzące z układu ruchu. Należą do nich:

  • choroby reumatologiczne (RZS, ZZSK)

  • choroby onkologiczne (przerzuty do kości, guzy jajników itp.)

  • choroby układu moczowo-płciowego

  • choroby nerek np. wielotorbielowatość nerek ADPKD

  • zaburzenia psychologiczne i socjalne

Ból kręgosłupa może być i tak dzieje się najczęściej, wywołany przeciążeniem bądź uszkodzeniem struktur układu ruchu. Do najczęstszych przyczyn należą:

  • kręgozmyk (spondylolisteza)

  • dyskopatia odcinka lędźwiowego (uszkodzenie krążka międzykręgowego)

  • przepuklina krążka międzykręgowego uciskająca na korzenie nerwowe

  • lumbalizacja/sakralizacja kręgów

  • zmiany zwyrodnieniowe w obrębie stawów międzykręgowych

  • stenoza kanału nerwowego

  • stenoza boczna

  • przeciążenie stawów i torebek stawowych stawów międzykręgowych

CZY BÓL KRĘGOSŁUPA LĘDŹWIOWEGO JEST GROŹNY?

Każdy ból jaki odczuwamy pełni rolę informacyjną i ostrzega nas o tym, że w organizmie dzieje się coś złego. Ból ma za zadanie chronić uszkodzone miejsce przed dalszą destrukcją. Stąd konkluzja, że ból sam w sobie nie jest groźny. Niebezpieczne natomiast jest ignorowanie sygnałów ostrzegawczych jakie ze sobą niesie. Bólowi kręgosłupa bardzo często towarzyszą inne objawy:

  • drętwienie kończyn dolnych

  • promieniowanie do pośladka, uda, kolana, stopy

  • uczucie oblewania ciepłą/ zimną wodą po udzie

  • osłabienie siły kończyny dolnej

  • niedowład kończyny dolnej

  • utrata kontroli nad zwieraczami odbytu

  • wzmożone parcie na pęcherz moczowy

Trzy ostatnie czynniki to ostateczny sygnał do udania się po pomoc do specjalisty. W przypadku wystąpienia niedowładu kończyny, porażenia mięśni zwieraczy należy natychmiast udać się na oddział ratunkowy SOR.

Zbagatelizowanie powyższych objawów może doprowadzić do trwałego uszkodzenia struktur nerwowych, co z kolei może wywołać trwały uszczerbek na zdrowiu.

CO ZROBIĆ KIEDY BOLI MNIE Kręgosłup LĘDŹWIOWY?

W przypadku kiedy nie ma niebezpiecznych objawów, które zostały opisane powyżej najlepiej udać się wprost do fizjoterapeuty specjalizującego się w fizjoterapii ortopedycznej, terapii manualnej czy medycynie sportowej.

Fizjoterapeuta podczas konsultacji i badania będzie umiał stwierdzić czy ból kręgosłupa lędźwiowego, z którym przyszedł pacjent kwalifikuje się do fizjoterapii czy potrzebna będzie dalsza diagnostyka obrazowa lub konsultacja z innym specjalistą.

Większość pacjentów zgłaszających się do swoich lekarzy rodzinnych z bólem kręgosłupa na dalszym etapie zmagania się z objawami i tak trafia do gabinetu fizjoterapeuty.

Dlatego zalecam skrócić tą ścieżkę i jeżeli tylko problem nie wymaga leczenia farmakologicznego, udać się w pierwszej kolejności do fizjoterapeuty specjalizującego się w leczeniu pacjentów ortopedycznych.

W JAKI SPOSÓB FIZJOTERAPEUTA LECZY Kręgosłup LĘDŹWIOWY?

W leczeniu bólu kręgosłupa najważniejsze jest zdiagnozowanie i nazwanie problemu, który ten ból wywołuje. Tak aby terapia była ukierunkowana na rozwiązanie przyczyny problemu, a nie tylko tłumienie i zagłuszanie bólu.

Fizjoterapeuta poprzez pracę z różnymi tkankami poprawia ukrwienie uszkodzonej/ podrażnionej tkanki co zmniejsza miejscowy stan zapalny i wspomaga proces regeneracji.

Dobierając odpowiednie ćwiczenia i zadania ruchowe uczy na nowo obciążać uszkodzone miejsce.

W leczeniu uszkodzeń mięśni, więzadeł, stawów kręgosłupa można zastosować następujące metody:

  • terapia tkanek miękkich

  • ćwiczenia

  • neuromobilizacje

  • mobilizacje i manipulacje stawów

  • nowoczesne metody fizykoterapii

Istnieje wiele szkół i metod leczenia problemów bólowych kręgosłupa lędźwiowego, jednak większość z nich ma jeden aspekt wspólny, edukacja pacjenta i profilaktyka.

Osobiście uważam, że to najtrudniejszy etap w terapii. Gdyż jest to moment kiedy pacjent zapomina o bólu i motywacja do ćwiczeń, diety i zmiany stylu życia znacząco słabnie, a bez profilaktyki problem prędzej czy później powróci.

KIEDY WARTO ZROBIĆ REZONANS Kręgosłupa LĘDŹWIOWego?

Badanie rezonansem magnetycznym jest coraz bardziej dostępne na rynku komercyjnym pacjenci często zadają pytanie czy przed wizytą w gabinecie powinni mieć wynik rezonansu.

Odpowiedź brzmi- nie. Każde badanie obrazowe: zdjęcie rtg, tomograf komputerowy, usg czy rezonans magnetyczny jest badaniem pomocniczym przy diagnozowaniu przyczyny bólu kręgosłupa.

Nie jest ono niezbędne do przeprowadzenia skutecznej terapii, ani jej nie przyspiesza.

Każde badanie obrazowe wykonujemy na polecenie specjalisty. W ten sposób można oszczędzić wiele czasu (w przypadku oczekiwania w kolejce na NFZ) i pieniędzy  (w przypadku wykonywania badań na własną rękę).

KIEDY BÓL KRĘGOSŁUPA LĘDŹWIOWEGO SKONSULTOWAĆ SIĘ Z NEUROCHIRURGIEM?

Neurochirurg zajmuje się leczeniem schorzeń kręgosłupa w sposób inwazyjny tzn. poprzez mechaniczne odciążenie, wycięcie, ustabilizowanie danej części kręgosłupa.

W pewnych przypadkach takie leczenie jest jedynym słusznym rozwiązaniem. Dotyczy to głównie sytuacji, w których struktury układu nerwowego są mechanicznie uciśnięcie bądź stale drażnione i zagraża im trwałe uszkodzenie lub w momencie, kiedy leczenie nieinwazyjne nie przynosi pożądanego efektu.